Afgelopen jaar zijn we met een club enthousiaste ANOG leden van start gegaan met het ANOG patrijzenproject.
In 2024 is er door bijna 20 deelnemers, ruim 35 hectare aan beheermaatregelen aangelegd voor de patrijs. Zo zijn er verschillende keverbanken opgeploegd en zijn er andere beheermaatregelen zoals bloemblokken en wintervoedselveldjes ingezaaid.
Vanaf datzelfde jaar zijn alle beheereenheden binnen het ANOG project gemonitord. In totaal zijn er 4 telrondes uitgevoerd. Hiervoor is onze vogelteller Hans Visser de beheerclusters rond geweest. Hij heeft op verschillende plekken hele mooie soorten akkervogels waargenomen. Ook de patrijs heeft zich in meerdere gebieden laten zien. Daarnaast hebben de betrokken deelnemers ook hun eigen waarnemingen van de patrijs aan ons gemeld. De telgegevens worden op dit moment nog uitgewerkt. De monitoringskaarten worden zo snel mogelijk met de betreffende deelnemers gedeeld.
Het gaat om een drietal beheerclusters in de volgende gebieden:
- Kiel-Windeweer
- Bronsveen/Wedde
- Wessingtange/Zuidveld
In totaal wordt er ongeveer 40 hectare aan beheer ingezaaid met een variatie van kruidenrijke akkers, bloemblokken en wintervoedselveldjes. Daarbij mag de keverbank en ook struweel niet ontbreken.
Keverbank
Een keverbank is een verhoogde strook in het akkerland. De verhoging is begroeid met kruiden en polvormende grassen. De grond van de keverbank is warmer en droger dan de omliggende akker. Dit trekt insecten zoals loopkevers en spinnen aan. Ook in de winter zijn de insecten te vinden op de keverbank. Voor akkervogels zoals de patrijs biedt de keverbank dekking, een plek om in te nestelen en biedt het voedsel voor de kuikens. Schematisch weergegeven ziet de keverbank er als volgt uit:
Schematische weergave keverbank (Inagro.be)
Deze beheermaatregel wordt door verschillende deelnemers op hun akkers aangelegd. Een impressie van de aanleg:
Nulmeting
Voor aanvang van het project is er een nulmeting gedaan door Kenniscentrum akkervogels. Hierbij zijn zogenaamde hotspots in kaart gebracht waar de patrijs is waargenomen.
Halverwege de jaren 70 kwam de patrijs nog vrij algemeen voor als broedvogel in de akkers. Sindsdien is het aantal patrijzen met meer dan 95% afgenomen en wordt de soort niet meer algemeen waargenomen in het akkerland. Net als andere doelsoorten heeft ook de patrijs in alle seizoenen voedsel en dekking nodig. Dekking is noodzakelijk voor het bouwen van nesten en ter bescherming tegen predatoren. Een gunstig leefgebied zijn landbouwgebieden met een verscheidenheid aan gewassen en lijnvormige landschapselementen zoals kruidenrijke akkerranden, houtwallen, wijken en overhoekjes.
Meer informatie over de patrijs en waar en hoe ze leven? Klik hier voor de hand-out van de Vogelbescherming en hier voor de uitgebreide factsheets.
