De Kwartelkoning is een zeer unieke en zeldzame vogel in Nederland. De meeste vogels arriveren mei/juni en zullen hoogstwaarschijnlijk neerstrijken in het rivierengebied en in de grootschalige akkers op de zware klei in Oost Groningen. (jaarlijks kunnen de aantallen sterk variëren)
Voor de Kwartelkoning wordt er een Terretoriumkartering uitgevoerd om de soort goed in beeld te krijgen. Jaarlijks telt ANOG mee door de Kwartelkoning te tellen.
Het zou fantastisch zijn als u wilt helpen bij de inventarisatie van de Kwartelkoning. Als u wilt gaan waarnemen, neem dan contact op met Monique Mellema van ANOG (via info@anog.nl). In overleg kunnen we een gebied bepalen waar u eventueel meerdere keren kunt gaan waarnemen. ANOG heeft tevens een Whats-appgroep waarin vrijwilligers hun ervaringen delen. Ook hiervoor kunt u zich aanmelden bij Monique Mellema.
Werkwijze
Kent u het geluid van de kwartelkoning nog niet, luister hier. Voor het waarnemen kunt op eigen gelegenheid, op door u gekozen avonden/nachten het gebied intrekken om te luisteren. Dit doet u vanaf de openbare weg door minimaal 10 minuten per locatie te luisteren. Het kunnen localiseren van het perceel waarvandaan de vogel roept is belangrijk voor verdere acties. De roep draagt veel verder dan menigeen denkt, minder ervaren mensen localiseren een vogel snel te dichtbij. Het luisteren vanaf meerdere posities (‘kruispeiling’) helpt meestal goed om een betere indruk te krijgen van de locatie. De meeste roepactiviteit is er vanaf 23 uur. Eerder roepen vogels wel, maar zo onregelmatig (pakweg eens per kwartier) dat ze bij kort luisteren makkelijk gemist worden.
Doorgeven waarnemingen
Waarnemingen kunt u doorgeven op Waarneming Kwartelkoning.Ook als u niets gehoord hebt tijdens een avond of nacht is het goed om dit te melden.
SOVON, de landelijke organisatie voor Vogelonderzoek, organiseert dit jaar twee weekenden waarin landelijk kwartelkoningen worden geïnventariseerd: rond 1 juni en rond 22 juni. Op de website van SOVON kunt u een brochure met informatie over de kwartelkoning downloaden.
Thuis in Oost-Groningen
De kwartelkoning is in Nederland een zeldzame broedvogel, in heel Nederland zijn in 2016 maar 140 broedparen geteld. Gek genoeg voelt de bijzondere vogel zich vooral thuis in Oost-Groningen: in het Oldambt werd vorig jaar maar liefst 40% van de kwartelkoningen van Nederland gehoord! De kwartelkoning is een tot 30 cm grote trekvogel die overwintert in Afrika . In het broedseizoen leeft hij in Nederland grotendeels onzichtbaar in het open landbouwgebied: verborgen in graan of in een ander dicht gewas. Hierdoor hebben maar weinig mensen de kwartelkoning ooit gezien. Meer mensen kennen het kenmerkende geluid van de vogel: een luide raspende roep: ’crex – crex – crex’. Dit geluid is ’s avonds en ’s nachts op grote afstand te horen. De mannetjes lokken hiermee de vrouwtjes, die zelf geen geluid maken. Eind mei verwachten we de eerste mannetjes weer in het Oldambt vanuit Afrika. Vanaf dat moment kunt u de roep van de kwartelkoning in de avondschemering horen: een opvallend en makkelijk herkenbaar geluid.
(foto kwartelkoning Anne van der Zijpp)
