Deze zomer konden de regenhaspels in de schuur blijven staan. Maar dat betekent niet dat we een rustige (na)zomer hadden. De ziektedruk was hoog en ook het oogsten van het graan ging door de regen met horten en stoten. Vervelend, maar wel iets waar we als boeren mee weten om te gaan. Dat laatste geldt niet voor alle plannen die de afgelopen periode over ons heen zijn gekomen. Plannen voor stikstofreductie,klimaat, 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn en het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB).
Nederlandse vertaling van Europese plannen
Veel van de plannen komen uit Europa en worden door ambtenaren in Den Haag vertaald naar de Nederlandse situatie. Vervolgens moet Europa weer goedkeuring gegeven. Dat geldt ook voor het nieuwe GLB. De Europese afspraken worden vertaald in het Nationaal Strategisch Plan (NSP). Om dit plan op te stellen zijn verschillende pilots uitgevoerd. ANOG had meegedraaid in de pilot Akkerbelt. We hadden zoveel mogelijk praktische aanbevelingen gegeven hoe het nieuwe GLB eruit moet zien. De teleurstelling was groot toen de eerste concepten van het NSP werden gepresenteerd. Er bleek weinig te zijn gedaan met de resultaten uit de pilots.
Wankele pijlers maken een gevaarlijke brug
Het uitgangspunt van het nieuwe GLB is toekomstbestendig boeren meer belonen. Dat is opgebouwd uit twee pijlers. De eerste pijler bestaat uit de basispremie en de eco-regelingen. Om voor de basispremie in aanmerking te komen, moeten boeren voldoen aan de goede landbouw- en milieuconditie (GLMC). Dit worden ook wel conditionaliteiten genoemd. Daarnaast kunnen boeren ervoor kiezen om aan de eco-regelingen te voldoen. De eerste contouren van de conditionaliteiten en de eco-regelingen worden duidelijk. Het is nog maar de vraag of boeren voldoende worden beloond om toekomstbestendig te boeren. Hierover zijn de meningen verdeeld.
De tweede pijler is de gebiedsgerichte aanpak, waar het agrarisch natuur- en het landschapsbeheer (ANLb) onder valt. Zoals het er nu uitziet, verandert in de vorm niet veel. De collectieven sluiten met de deelnemers een contract in de verschillende categorieën. De categorieën worden uitgebreid met de categorie klimaat. Hoe dit met de pakketten wordt ingevuld, is nog onduidelijk. Ook is het nog onduidelijk hoe boeren dit in het bouwplan moeten opnemen, en hoe zij dienen te kiezen tussen ANLb en de eco-regelingen. Het wordt nog flink puzzelen. Je kunt je afvragen of deze twee pijlers daadwerkelijk de brug slaan naar het meer belonen van toekomstbestendig boeren.
Succesvol ANLb
ANOG heeft goede stappen gezet in het agrarisch natuurbeheer. We mogen trots zijn op wat we met elkaar hebben bereikt. De toekomst is onzeker. Kunnen en willen onze leden voldoen aan de conditonaliteiten? Kiezen de leden voor eco-regelingen en/of ANLb? Als je als boer niet kiest om aan de conditionaliteiten te voldoen, kom je ook niet in aanmerking voor ANLb. Dan kunnen de pakketten in ANLb nog zo goed aansluiten op de doelen die we willen bereiken, zoals meer akker- en weidevogels, betere waterkwaliteit en biodiversiteit. Het zal niet worden benut, waardoor het kind met het badwater wordt weggegooid. ANOG zet zich volop in om dat niet te laten gebeuren door met de provincie Groningen en Boerennatuur Nederland in gesprek te gaan. Daarnaast staan we de komende tijd de leden bij met raad en daad om een keuze te maken voor 2023.
