Velen van jullie horen en lezen er vast al het nodige over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), dat vanaf 2023 in werking treedt. In voorbereiding hierop hebben er in de afgelopen twee jaren zeven pilots plaatsgevonden: zes door twintig collectieven, en één door LTO.
Binnen de Akkerbelt hebben we met negen akkerbouwcollectieven samengewerkt. Wat we precies binnen de pilot hebben gedaan, is in de nieuwsbrief van december 2020 uitgebreid aan bod gekomen. 2021 staat in het teken van het bundelen van alle ervaringen van de negen collectieven. We hebben een uitgebreide eindrapportage en een korte folder met de tien aanbevelingen samengesteld voor het ministerie van LNV voor het nieuwe GLB.
De belangrijkste acht in vogelvlucht:
- Een landelijk keuzemenu waaruit door het gebied een regionale selectie wordt gemaakt, lijkt een goede invulling van de ecoregeling. Betrek hierbij de collectieven.
- Van de 37 ontwikkelde veldmaatregelen zijn een aantal vooral geschikt voor de ecoregeling, het ANLb of beide. Zorg daarom voor een breed samengesteld ecoregelingsmenu en voor een selectieve overlap in maatregelen tussen ecoregeling en ANLb.
- Een puntensysteem gekoppeld aan de ecoregeling wordt als stimulerend en inzichtelijk ervaren. Belangrijk is de doorontwikkeling en de ruimte voor aanpassingen gedurende GLB. Creëer voldoende speelruimte voor prestatiegerichte betalingen (‘medaillesysteem’).
- Lijnvormige maatregelen (randen, landschapselementen) zijn cruciaal voor ecologische verbindingen. Ze brengen relatief hoge bewerkingskosten met zich mee. Bouw hiervoor extra stimulansen in, zoals een hoge wegingsfactor (bijvoorbeeld een kleinschaligheidstoeslag) en het meetellen van alle niet-productieve elementen in de subsidiabele oppervlakte.
- Afstemming tussen de ecoregeling en ANLb, en de afstemming met andere gebiedspartijen biedt meerwaarde. Creëer hiervoor mogelijkheden in GLB.
- Monitoringsmethoden ‘Dicht bij de boer’, zoals BIMAG voor nachtvlinders, zijn vanuit kennisbevordering waardevol. Investeer hierin en beloon deelname hieraan via het puntensysteem van de ecoregeling.
- Kennis blijkt een cruciale factor voor een succesvolle vergroening. De collectieven kunnen een belangrijke rol spelen als onafhankelijke kennispartner voor de boeren in hun werkgebied. Erken en bevorder de rol van de collectieven als onafhankelijke ‘kennismakelaar’.
- Van groot belang voor het draagvlak voor vergroening is het opheffen van beleidsmatige belemmeringen of soms zelfs averechtse prikkels, zoals het mestbeleid. Hier kunnen win-win situaties ontstaan.
Op 25 maart hebben we via een online bijeenkomst onze bevindingen aangeboden en toegelicht aan Aard Mulders van het ministerie van LNV. Hiervoor waren alle 130 Akkerbelt deelnemers uitgenodigd. Zij konden vragen stellen. Ook in de afrondende fase van de pilot proberen wij zo veel mogelijk onze input te leveren om de ecoregeling in het nieuwe GLB ecologisch én bedrijfstechnisch van meerwaarde te laten zijn.
